Συνάντηση με ένα γλυκό Άγιο Βασίλη στο νέο Μουσείο Παιχνιδιών
Παράρτημα του Μουσείου Μπενάκη στο Φάληρο
Με την Πρωτοχρονιά του 2018 προ των πυλών, θα ήθελα να σας γνωρίσω κάποιον διαφορετικό Άγιο Βασίλη, παραβαίνοντας ίσως το πρωτόκολλο των ημερών!
-Ξέρουμε ότι ο Άγιος Βασίλης είναι ο Άγιος της προσφοράς των παιχνιδιών και των δώρων, και είναι παππούς.
-Μάθαμε για τον φτωχό γέροντα της θρησκείας μας τον Μέγα Βασίλειο, από την Καισάρεια της Καππαδοκίας, που προστάτευε φτωχούς και δυστυχισμένους.
-Γνωρίσαμε πολύ αργότερα, τον εμπορικό και διαφημιστικό εύσωμο γέροντα με την κόκκινη φορεσιά, την λευκή γενειάδα και τον τεράστιο φορτωμένο σάκο στην πλάτη του, τον Santa Claus και μ’ αυτή την μορφή τον προσμένουμε ως τις μέρες μας παραμονή Χριστουγέννων ή Πρωτοχρονιάς, ν’ αφήσει και για μας ένα δώρο, πραγματοποιώντας ίσως κάποια επιθυμία μας!
-Τι θα λέγατε αν σήμερα σας γνώριζα έναν άλλο αληθινό, γλυκό και χαμογελαστό μα πάνω απ’ όλα χειροπιαστό Άγιο Βασίλη γένους θηλυκού;
Ένα πραγματικά εργατικό άτομο, που ενώ ζούσε ανάμεσά μας χρόνια, ελάχιστοι γνώριζαν την ύπαρξή του! Περισσότερο όμως αγνοούσαμε, την τεράστια φιλότιμη προσπάθειά του, στην αναζήτηση, στην περισυλλογή, στην αφοσίωση, στην αποκατάσταση και στην ομαδοποίηση χιλιάδων παιχνιδιών, που κατάφερε να κρύψει πρώτα στην ψυχή του και μετά σε κιβώτια και αποθήκες, με την ελπίδα να έρθει κάποτε το πλήρωμα του χρόνου ή εκείνη η μαγική στιγμή αν θέλετε, που θα έβγαιναν όλα στο φως και την δικαίωση!
Είναι αλήθεια πολύ όμορφος ο κόσμος των παιχνιδιών, είναι το όνειρο κάθε παιδιού, από την ώρα που θα το επεξεργαστεί για πρώτη φορά με τα χεράκια του, μέχρι να το αγαπήσει να το προφυλάξει για πάντα ή να το διαλύσει ξαφνικά κάποια στιγμή. Με το παιχνίδι που αγαπά θα διαμορφώσει και τον χαρακτήρα του.
Έτσι μια κούκλα στα χέρια ενός κοριτσιού σηματοδοτεί την εξέλιξη της ζωής του, αφού αντιγράφει τις συμπεριφορές της μητέρας ή της γιαγιάς και του αφοσιώνεται με θαυμαστή στοργή και αγάπη! Κάτι ανάλογο γίνεται και με το παιχνίδι των αγοριών, που όμως είναι λιγότερο συναισθηματικό και περισσότερο στηριγμένο πάνω σε ανδρικά επαγγέλματα και εργαλεία.
Ένα πέτρινο σπίτι, μοναδικό απομεινάρι της μπέλ επόκ, στο παραλιακό μέτωπο του Φαλήρου, που ευτύχησε να σωθεί, μιας και όλα κοντά του ισοπεδώθηκαν, από τον όχι και τόσο αξιόλογο μοντερνισμό και βέβαια χάρη στην δωρεά της τελευταίας ιδιοκτήτριάς του Βέρας Κουλούρα, στο Μουσείο Μπενάκη το 1976.
Ο Πύργος Κουλούρα λοιπόν, μια ρομαντική νεογοτθική κατασκευή του Σπυρίδωνα Δεσπόζιτο, ιταλού ζωγράφου και πρώτου ιδιοκτήτη του σπιτιού. Μια κατασκευή που απελευθερώνει την φαντασία μας, στα τόσα χρόνια που το καμαρώνουμε να στέκει αγέρωχο σε πείσμα των καιρών, με τους δυο οκτάγωνους πύργους του στα πλάγια. Αυτό λοιπόν το πανέμορφο καστρόσπιτο, με τις υπέροχες οροφογραφίες και τοιχογραφίες, τις γύψινες διακοσμήσεις και το υπέροχο τζάκι από κόκκινο μάρμαρο, είναι από τις 26 Οκτωβρίου 2017 ο φιλόξενος χώρος που ζωντανεύει και εκθέτει μια υπέροχη έκθεση 3.500 παιχνιδιών κάθε είδους και χρονολογίας και κρατά καλά φυλαγμένα στα υπόγειά του ακόμα 16.500 παιχνίδια. Απίστευτο μπορεί ν’ ακούγεται, αλλά είναι πέρα για πέρα αληθινό!
-Όλοι μας μόλις λερωθεί ή παλιώσει ένα παιχνίδι κοιτάμε πως να το ξεφορτωθούμε.
Ίδιον της καταναλωτικής συνήθειάς μας που το κληρονομήσαμε και στα παιδιά μας!
Πως λοιπόν να μην υποκλιθείς σ’ αυτή τη γυναίκα, που με την τακτική της, την επιμονή, την σπάνια ευαισθησία και την απίστευτη υπομονή, κατάφερε ότι για όλους εμάς είναι αδιανόητο. Το Μουσείο παιχνιδιών, υπό τη σκέπη του Μουσείου Μπενάκη, είναι πλέον πραγματικότητα και έχει σήμερα μια από τις καλύτερες συλλογές παιχνιδιών παγκοσμίως!!!!!!
Παιχνίδια από την αρχαιότητα, το βυζάντιο, αστικά και λαϊκά, πανηγυριώτικα, ευρωπαϊκά, Ελληνικά, μα και από πολύ μακρινές χώρες. Παιχνίδια της υπαίθρου, κούνιες, αυτοσχέδιες κουδουνίστρες, καρεκλάκια, αλογάκια από καρουσέλ, κούκλες κάθε είδους και εποχής, τραίνα, αεροπλάνα, πολεμιστές, επιτραπέζια, αιωρούμενα κ.α. Στη είσοδο το αλογάκι που χάρισε ο Ελευθέριος Βενιζέλος στον εγγονό του Λευτεράκη το 1927 μαζί με ένα μηχανικό καρουσέλ, μα και χιλιάδες άλλα που χρειάζεσαι πολλές ώρες για να τα επεξεργασθείς και να τα γνωρίσεις καλύτερα.......
Και βέβαια ένα μεγάλο ποσοστό αυτής της συλλογής, είναι δικό της και το δώρισε το 1992 στο Μουσείο Μπενάκη, προσμένοντας να βρει γρήγορα στέγη.
Να σας παρουσιάσω λοιπόν, τον φύλακα άγγελο όλων των πεταγμένων, φυλαγμένων ταλαιπωρημένων, κακοποιημένων παιχνιδιών. Λέγεται Μαρία Αργυριάδη και για μένα, είναι ο νέος θηλυκός Santa Claus.
Μία γυναίκα προσγειωμένη, ταπεινή θα έλεγα, μ’ ένα μόνιμο μεγάλο χαμόγελο ικανοποίησης, χωρίς ίχνος έπαρσης, που περιφέρεται σχεδόν αθέατη στους υπέροχους χώρους του Μουσείου καθημερινά, νοιώθοντας μια ευφορία και μια απεριόριστη ικανοποίηση, βλέποντας όλους τους βγαλμένους από την ανυπαρξία τους, φίλους της που από το χρονοντούλαπο της λήθης και την στριμωγμένη αφάνεια τους, πήραν την θέση που τους άξιζε στις προθήκες και στις βιτρίνες του Μουσείου παιχνιδιών.
Μοιάζει σαν να θέλει να βρίσκεται μαζί με τα παιδιά της. Κι ας μην μπορεί πλέον να τ’ αγκαλιάσει, καθώς στέκουν ευτυχισμένα μέσα στις βιτρίνες !!!!!!
-Η μητέρα μου δεν πέταξε ποτέ κανένα παιχνίδι, καμία κούκλα μου μας λεει. Πάντα φρόντιζε να τα πλένει να τα σουλουπώνει και να τα κρατά......
-Από εκείνη πήρα την τόση αγάπη και αφοσίωση στις κούκλες μου, εξ άλλου η πρώτη μου κούκλα είναι εδώ και με συντροφεύει.........
-Η τρυφερότητα, η απλότητα, η έκφραση, το μεράκι, τα υλικά και ο τρόπος κατασκευής των πρώτων παιχνιδιών, μας λεει η κ. Αργυριάδη, κρύβουν ίσως την αγνή προσπάθεια των τότε άπειρων ή πεπειραμένων κατασκευαστών, σε αντίθεση με τη ψυχρή σημερινή βιομηχανοποιημένη παραγωγή παιχνιδιών κάθε είδους.
Αυτό το υπέροχο καστρόσπιτο λοιπόν, που είχε την μεγάλη τύχη να σωθεί, χρειάστηκε σχεδόν 40 χρόνια να αποδοθεί από το Μουσείο Μπενάκη, να επισκευασθεί να ανακατασκευασθεί, για να δοθεί σήμερα στο κοινό και να συνεχίσει το νέο του υπαρξιακό ταξίδι, αφηγούμενο όλα όσα εξάπτουν την παιδική και γιατί όχι και την γεροντική φαντασία μικρών και μεγάλων παιδιών!
Η υπόσχεση που της έδωσε ο κ. Άγγελος Δεληβοριάς ο ακούραστος εργάτης της τέχνης και του πολιτισμού, γιατί πίστεψε πολύ σ’ αυτή, ήταν πως θα την βοηθούσε να στηθεί κάποτε αυτό το Μουσείο και την κράτησε.
Κι εκείνη πιστεύοντάς τον, όλο και εντατικοποιούσε τις προσπάθειές της....
Ένας παραμυθένιος Πύργος, μ’ ένα παραμυθένιο πλούτο στην καρδιά του, για να μπορούν και οι επόμενες γενιές να γνωρίζουν και να θαυμάζουν όλα αυτά που κατάφεραν να επιζήσουν, χάρη στο μεράκι των δύο αυτών ακούραστων ανθρώπων.
Μα και όλων όσων εργάστηκαν για την αναστήλωσή του, τη διαμόρφωση των χώρων του, την αποκατάσταση των οροφογραφιών του, το στήσιμο της έκθεσης και την λειτουργία του. Υπεύθυνη πλέον του νέου Μουσείου είναι η κ. Νόρα Χατζοπούλου.
Φεύγοντας όλοι οι φίλοι και οι φίλες, μα και παιδιά της Πολιτιστικής Συντροφιάς Βούλας, με την καρδιά μας γεμάτη μνήμες και θύμησες, ευχαριστήσαμε την κ. Μαρία Αργυριάδη, χωρίς να κρύψουμε τον θαυμασμό μας για την τεράστια προσφορά της στη χώρα της και σε όλους τους Έλληνες.
Καλή υποδοχή, στήριξη, μα και καλή πορεία, στο νέο λαμπρό απόκτημα του Μουσείου Μπενάκη, στα Νότια της Αθήνας!
Μια ευχή απ΄ την καρδιά μου για το 2018: Λιγότερη αδιαφορία, περισσότερη αγάπη. Κανένα παιδί πεινασμένο, κανείς γονιός χωρίς δουλειά. Καλή πορεία για όλους τους πρόσφυγες που κατασκεύασαν οι μεγάλοι των Εθνών! Καλή και ειρηνική Χρονιά για την πατρίδα μας........
11 Δεκέμβρη 2017
Φετοκάκη Μαρία
