Ποιόν Πολιτισμό θέλουμε να έχουμε;

Υπάρχει αλήθεια πολιτισμός σήμερα, υπάρχουν φωτεινά σημεία που μας κάνουν να στρέψουμε το βλέμμα μας πάνω τους και να αισθανθούμε περήφανοι που είμαστε Έλληνες; Ναι και πολιτισμός υπάρχει και περήφανοι φωνάζουμε ότι είμαστε για αυτόν!

Προτάθηκε στον Αδαμάντιο Κοραή το 1804, να αποδώσει στα Ελληνικά τον Γαλλικό όρο civilization, μιας και ως τότε δεν υπήρχε ακριβές λεκτικό αντίστοιχο και εκείνος πρότεινε την λέξη Πολιτισμός. Είπε λοιπόν:

"Άν ήμην εγώ ο μεταφραστής, ήθελα παρακινδυνεύσει να ονομάσω πολιτισμό την Γαλλική λέξη civilization"

Η ύπαρξή του πολιτισμού μας είναι γραμμένη στα όμορφα τοπία της ζωής μας, στην όποια καθημερινότητά μας και έχει σαν όχημα την πολυποίκιλη ομορφιά της γλώσσας μας με τις χιλιάδες λέξεις, που μαζί με την Εβραϊκή θεωρείται από τις αρχαιότερες του Δυτικού πολιτισμού.

Είναι η γλώσσα που δεν έπαψε ποτέ να ομιλείται, που την φυλάμε αιώνες τώρα στην ψυχή μας, είναι η γλώσσα του Ομήρου, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, του Αισχύλου, του Ευριπίδη και τόσων άλλων, που την τίμησαν και την έκαναν γνωστή σε όλο τον κόσμο! Τώρα εάν καταφέραμε και τσαλακώσαμε και βρωμίσαμε τις λέξεις της και τον τρόπο διδασκαλίας της σήμερα, είναι γιατί εγωιστικά την θεωρούμε δική μας!

Θα πρέπει όμως να θυμόμαστε, ότι η γλώσσα και ο πολιτισμός μας είναι τα δύο φωτεινότερα υπάρχοντά μας, αυτά που γεφυρώνουν την Ευρώπη με την Ανατολή!

Πόσο εύκολα όμως το ξεχνάμε;

Και τολμώ να σας ρωτήσω ταπεινά, πως θα υπήρχαν τα δυο βραβεία Νόμπελ αν δεν συμπορεύονταν ο Ελύτης με τον Ρωμανό και ο Καζαντζάκης με τον Θεοτοκόπουλο;

Σε μια εποχή που ούτε Υπουργείο Πολιτισμού δεν υπήρχε, σ’ αυτή την φτωχή, μικρή πατρίδα, που είχε όμως ένα ιδιαίτερο τρόπο να παράγει μεγάλες αξίες, αξίες που ταξίδευαν συχνά και εκτός των συνόρων της. Και μας απέδειξαν και οι δυο λαμπρές αυτές μορφές, ότι παρ’ ότι έζησαν σε μια μικρή και φτωχή χώρα, τόλμησαν και απέδειξαν πόσο πραγματικά άξιζαν έστω και χωρίς καμία βοήθεια!

Η Ελλάδα στα χρόνια που ακολούθησαν μόνο αδιαλλαξία, φιλονικίες και αλαζονεία γέννησε, μα και ψεύτικο πλούτο, χάνοντας το πραγματικό νόημα του πολιτισμού της και την ιστορική προοπτική της κοινής πορείας στα βάθη των αιώνων.

Και όπως έλεγε και ο Ζαν Γκοντάρ, η Ευρώπη θα έπρεπε να πληρώνει την Ελλάδα για αυτές τις υπέροχες Ελληνικές λέξεις που της χάρισε, και τις χρησιμοποιεί αδιαλείπτως αιώνες τώρα, στις τέχνες, και στις επιστήμες της!

Ο πολιτισμός μας είναι ορατός, τον αγγίζουμε και τον βλέπουμε καθημερινά να στέκει δίπλα μας. Για μας κάθε μνημείο των προγόνων μας είναι ιερό και το θαυμάζουμε, αλλά μέχρι εκεί.......Δεν το προστατεύουμε και αδιαφορούμε απροκάλυπτα στην φθορά του.

Ας ξανασκεφθούμε ότι πριν γίνουν ανάπηρα, όλα τα αρχαία κληροδοτήματά μας ήταν γεμάτα ζωή, αξιοπρέπεια, εξέπεμπαν γοητεία και δύναμη....Είναι όλα αυτά που σήμερα κουβαλούν στο κορμί τους, τις πληγές των αιώνων που πέρασαν κι έφυγαν.

Και σαν να μην έφθανε αυτό, η Ελλάδα ταυτισμένη στην παγκόσμια συνείδηση με την λαμπρή ιστορία της, βλέπει πάλι σήμερα τα αγάλματα και τα μνημεία της να βεβηλώνονται, από απολίτιστα άτομα, με εξτρεμιστικές συμπεριφορές .......

Μήπως γίνεται αυτό, γιατί δεν μπορούν έτσι ακίνητα που στέκουν, ν’ αντιδράσουν και να υπερασπιστούν το εαυτό τους;

Κάθε μνημείο που μας δώρισαν και μας άφησαν παρακαταθήκη οι αρχαίοι ή οι νεώτεροι προγονοί μας, δεν μας επιτρέπεται και δεν έχουμε το δικαίωμα να το καπηλευόμαστε!

Κάποτε ο Τζoν Κένεντυ είχε πεί: «Μη ρωτάτε τι μπορεί να κάνει για σας η χώρα σας, να ρωτάτε τον εαυτό σας τι μπορείτε να κάνετε εσείς γι’ αυτήν!»

Σήμερα η Ευρωπαϊκή μας συνείδηση, περνά μέσα από το φίλτρο της εθνικής μας συνείδησης και όσο αυτή εξασθενεί, τόσο κι εμείς απομακρυνόμαστε από την γηραιά Ήπειρο. Που οφείλεται λοιπόν σήμερα, η τόση απαξίωσή μας για όλα και δεν μας παίρνει πια κανείς στα σοβαρά; Συμβαίνει δηλ το αντίθετο, απ’ αυτό που έγραφε στα χρόνια του ο Κωνσταντίνος Καβάφης για κάθε τι Ελληνικό: «Υπήρξε ότι το άριστον εκείνο Ελληνικός-ιδιότητα δεν έχ’ η ανθρωπότης τιμιοτέραν»

Είθε η Ελλάδα, να γίνει και πάλι ο ομφαλός του πολιτισμού της γης, άριστη, τίμια ειλικρινής και ανθρώπινη! Πως όμως;

Πολιτισμός, όπως μας αναφέρει ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Μ. Ομπάμα, είναι όταν ο κάθε άνθρωπος επιζητά να ζει με αξιοπρέπεια και να ελέγχει το μέλλον του, υπογραμμίζοντας ότι ο πιο σημαντικός τίτλος, δεν είναι αυτός του Προέδρου ή του Πρωθυπουργού, αλλά αυτός του απλού, καθημερινού, μαχόμενου πολίτη!!!!!

Τι θα ονομάζατε εσείς αλήθεια φίλοι μου πολιτισμό στην καθημερινότητά σας;

Μια καθαρή πόλη, μια ειλικρινή καλημέρα, ένα χαμόγελο χωρίς προσποίηση, την αισθητική παρουσίαση μιας διαφήμισης, ένα καλό θεατρικό έργο, ένα καλογραμμένο ανάγνωσμα, τον κλειστό καθαρό κάδο στο πεζοδρόμιό σας, τον σεβασμό στην ύπαρξη που ζει και κινείται δίπλα σας, την υποχρέωση εμπιστοσύνης στον συνάνθρωπο, την παραχώρηση της θέσης σας σε άτομα που χρήζουν βοήθειας, την προστασία των ζώων, την εξασφάλιση στέγης σε άπορους και ηλικιωμένους, την παροχή ιατρικής και νοσοκομειακής φροντίδας σε όλους, την ανάγκη ύπαρξης και διαφύλαξης της πίστης του καθενός, όποια κι αν είναι, την εξασφάλιση αξιοπρεπούς εργασίας μετά από εκτίμηση των προσόντων μας, την κατάργηση και την καταδίκη της μαύρης εργασίας, την μέριμνα του κράτους για την παιδεία και την υγεία, την προστασία του περιβάλλοντος, την παιδεία που δίνεται μέσα στην οικογένεια, την καθαριότητα, την εξασφάλιση υποδομών και την στήριξη των νέων πτυχιούχων, την άμεση λειτουργία καθαρών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την αφύπνιση της ηρεμίας μας, τον καθαρισμό μιας απομακρυσμένης παραλίας, την επίσκεψη των Μουσείων μας και των περιοδικών εκθέσεών τους. Και τόσα άλλα.......που εγείρουν την σκέψη και γεμίζουν την ψυχή!

Πολιτισμός δεν είναι μόνο τα αρχαία ευρήματα, είναι κάτι που καλλιεργείται με τα χρόνια, είναι το σύνολο όλων των πνευματικών, υλικών, τεχνικών επιτευγμάτων, επιδόσεων και ικανοτήτων του ανθρώπου, σε κάθε χώρα και σε κάθε εποχή και βέβαια η αξιοποίηση και η προστασία τους!

11 Ιουνίου 2017

Φετοκάκη Μαρία